- Introducción
chicháman kanákmari
chichá manjintí
chicháman áarmari
naan iwiarín
umúchiain iwiarín
iniákmau
akíntin (wi,-jai,-n)
warírtin (winia,-r)
naa
náach’ (chi)
naachu (ch)
naasha (sha)
náash? (ash?)
náatsuk (tsuk)
naapi (api)
náake (ke)
náak? (k?)
naaka (ka)
naatin (tin,tiuk)
naamatin (matin)
náataku (taku)
naam’ (mi)
naa (-)
naan (n)
naanu (nu,na)
náajai (jai)
náanam (nam,num)
náanmaya (ya)
náanmani (ni)
náata (a,ta)
ániu (a)
umúch tiai
Umúchkia (a,s,r,k ,k’,i)
Umuchín (i)
naa umúchtiai najánamu (-,r,m)
umúchtiai naa najánamu (participio)
tuke umuchín (in,u)
penké umúchkia (u,n)
penké umuchín
umuchia
umúchkiamu (mu,ma)
umuchmia
umúchiamu
umúchkiamin (min)
umuchmin
umúchkiatin (tin)
umuchtin
umúchtiai (tai)
umúchmiai (mai)
umúchkiamáikia (kmai kia)
umúchiat (t)
umúchkiáttama (ttama)
formas verbales
nekatin umúchtiai (modo indicativo)
yamái (-,a)
yaú (m)
yaúnchu (m-ia)
awématin umúchtiai (imperativo)(t)
wakéruktin umúchtiai (modo subjuntivo)
yamái
arum (mi)
tujíntkiachmin umúchtiai (condicional)
yamái (int)
yaú (á)
apátkamu umúchtiai (gerundio)
urutái (temporal) métek
yamái (-,ak)
arum (tat-k)
yamái (a-i)
arum (tat-i)
itiur (causativo) métek
yamái (kmá)
arum (ttakmá)
tsankátkatin (concesivo) métek
yamái (iat)
arum (tat-iat)
umúchiakua (a akua)
umúchiasúa (asúa)
umúchkiam (m)
umúcht suk:
métek (tsuk)
métekcha (ats)
umuchkí (kí)
umúchkini (k-ni)
umúchshim (shim)
umúchtiak (tak)
umúchrakut (rkut)
umúchrakutak (rku tak)
umúchtiaik (taik)
umúchtai yáimin
umuchú (ú)
umuchí (í)
umúchmamtik (mtik)
umúchnink (nkia)
umúchtek (tek)
umuchtiak (ta)
umúchnai (nai)
umúchnia (n)
ukúnmari “it” (verbo ser)
nekatin:
yamái (it-jai)
yaú (u-jai)
yaúnchu (uya-jai)
apátkamu métek (it-k)
muchíttiai
umúchtiai
1) warínchun umuchín (r,t)
2) niin umúchín (rt,tr)
3) níiniun umúchín (rtr, trt)
4) níiniurin umuchín (rtrt, trtr)
5) wi amin umuchín (J) + (me,rme)
6) ii ame umuchín (5) + (1,2,3,4)
7) ame íi umuchín (kart)
8) níinki umuchín (mam, rm).
métek-chícham (r,re t,re tak,r ka sa,r pat)
umúchtiain iwiarín
umúchtiain pujámuri
tusa
chicham
chícham aármari:A,E,I,J,K,M,N,P,R.S,SH.CH,TS ,T,U,W
Reviews
There are no reviews yet.